Kaixo, Xabier: Gure ustez, egoera horretan eztabaidan sartzeak ez dizu merezi. Gizartean nagusitzen diren argudioak hizkuntza hegemonikoaren alde egiten dute gehienetan; horietako asko oinarririk gabeak izan ohi badira ere, aurreiritzietan indar hartutakoak. Horregatik, zure solaskideak erraz aurkituko ditu bere posizioa defendatzeko argudioak. Zuri, aldiz, zaila izango zaizu argudio eraginkorrak aurkitzea. Kasu hauetan gure buruari galdetu beharko genioke ea benetan nahi dugun eztabaida horretan sartzea eta zer daukagun irabazteko ala galtzeko. Eztabaidak izan dezakeen kostu emozionala aurreikustea eta sahiestea, hain zuzen ere. Azken batean, zer espero dugu lortzea? Bestea konbentzitzea esaldi apur batzuekin? Aukera gutxi daude hori gertatzeko. Gure proposamena izango litzateke, ikas-talde guztiarekin adostea hizkuntza trataera nolakoa izan daitekeen. Proposatu daiteke, adibidez, euskaldunek interbentzioak euskaraz egitea eta amaieran irakasleak galdera eta erantzunaren laburpena egitea gaztelaniaz. Ikas-taldean izan ditzakezuen babesak neurtuta eta irakaslearen konplizitatea lagun, errazagoa izan daiteke guztion artean adostea nola jokatuko duzuen. Gure ustez, erraz lortu daiteke denon artean adostea proposatzen dugun edo antzerako irtenbideren bat. Era horretan, ikasgelan hizkuntzen kudeaketa adostua egitea posible dela ikusaraziko dugu. Hizkuntza komunaren argudioaren alde agertu den ikaskide horri ekintzez erakutsiz gauzak egiteko modu desberdinak posible direla. Gainera taldearen adostasunean eta elkarbizitzan oinarrituta. Ekinbide horrek hitzezko argudioek baino indar handiagoa du eta ikas-taldeko kideen artean pertsamendu berria eraikitzeko balioko du, hizkuntza komunaren argudioa deseraikiz. Xabier, hizkuntza komunaren gaian sakondu nahiko bazenu, erabilgarriak izan daitezke Juan Carlos Moreno hizkuntzalari espainarraren lanak: El nacionalismo lingüístico Elkarrizketa: “Kolonialismo mentala, hiztunei beren hizkuntzak ezertarako balio ez duela sinestaraztea da” Juan Carlos Morenoren hitzaldia